De Stijl
Historiek
Ook bekend als neoplasticisme en elementarisme. De Stijl (1917-1931) is de naam voor het groepje architecten, ontwerpers, kunstenaars, filosofen en dichters dat in 1917 in Nederland werd opgericht rond het kunsttijdschrift De Stijl. De groep stond onder leiding van schilder en architect Theo van Doesburg en had leden als Piet Mondriaan, Jacobus Johannes, Piet Oud en Gerrit Thomas Rietveld.
Ze beoogden een zuivering van kunst en vormgeving, waarbij natuurlijke vormen en subject moesten wijken voor geometrische abstractie en het gebruik van primaire kleuren en niet-kleuren (zwart en wit).
Deze doelstellingen werden uiteengezet in het eerste manifest van de groep uit 1918. Behalve het aanprijzen van eigen werk en ideeën, was in tijdschrift De Stijl ook werk te zien van de Russische constructivisten, Italiaanse futuristen en de dadaïsten. Neoplasticisme (nieuwe plastic kunst) was de term die Mondriaan gebruikte voor de waarden die Stijlkunstenaars in hun werk probeerden na te streven: de creatie van een universele esthetische taal in een eenvoudige, heldere stijl waarin constructie en functie werd benadrukt en die toepasbaar zou zijn op elk aspect van het moderne leven.
De Stijlbeweging ontstond als antwoord op de chaos veroorzaakt door de Eerste Wereldoorlog op een moment dat in Nederland orde boven alles ging. De multidisciplinaire aard van het groepslidmaatschap was onderdeel van het succes. Alles kon worden geproduceerd met een gemeenschappelijke beeldtaal: van grafiek tot interieurs, textiel en architectuur. Het werk van de beweging is direct te herkennen aan het gebruik van rechte, horizontale en verticale lijnen en kleurvlakken.
De in het functionalisme gewortelde filosofie werd belichaamd door de schilderijen van Piet Mondriaan en de ontwerpen van Gerrit Thomas Rietveld. Mondriaan was de kunstenaar die het dichtst bij De Stijl stond. Zijn abstracte schilderijen concentreerden zich op een harmonieuze compositie van lijnen, vlakken en kleur en de relatie tussen positieve en negatieve elementen in een arrangement van non-figuratieve vormen en lijnen. Rietveld vertaalde deze principes driedimensionaal in werk als de Rood-blauwe stoel.
Een structuur waarbij de nadruk ligt op het doorsnijden van vlakken met contrasterende kleuren en overdreven hoekpunten stond ook in Rietvelds werk centraal. Maar het Schröderhuis, dat compleet met meubilair en stoffering door Rietveld is ontworpen, is de meest complete realisatie van esthetiek van De Stijl.
Het tijdschrift De Stijl werd gepubliceerd tot aan de dood van Theo van Doesburg in 1931, waarna de beweging gaandeweg uiteenviel. Eind jaren ‘20 kreeg De Stijl internationale bekendheid. De dematerialistische vormgeving van zijn gebouwen, interieurs en meubilair leverde een fundamentele bijdrage aan het modernisme.
Belangrijkste kenmerken
- Abstracte geometrische vormen
- Horizontale en verticale vlakken
- Gebruik van kleurblokken, primaire kleuren en zwart en wit
- Minimale oppervlaktedecoratie
- Verving natuurlijke vormen en subject door geometrische abstractie
- Was voor een eenvoudige, logische stijl die constructie en functie benadrukte
- Ontstond in een tijd dat orde boven alles ging, als reactie op de Eerste Wereldoorlog
De stijl
Trendsetters en actoren
Theo van Doesburg
Jacob Johannes Pieter Oud
Gerrit Thomas Rietveld
Via onderstaande links
vindt u objecten
op het internet
uit een stijlperiode
of van een designer
Objecten van
De Stijl
te koop
op het internet
WIENER SECESSION
Otto Prutscher
DEUTSCHER WERKBUND
Bruno Paul
DE STIJL
Theo van Doesburg
Jacob Johannes Pieter Oud
Gerrit Thomas Rietveld
ART DECO
JacquesEmile Ruhlmann
René-Jules Lalique
A.M. Cassandre
Donald Deskey
BAUHAUS
New Bauhaus Chicago
Hochschule für Gestaltung
Marcel Lajos Breuer
László Moholy–Nagy
Marianne Brandt
Mart Stam
DE BELANGRIJKSTE
STIJLPERIODES & DESIGNERS
Klik op onderstaande linken om
de infopagina’s te raadplegen
op deze website
Arts And Craftsbeweging
William Morris
A.W.N. Pugin
Arthur Heygate Mackmurdo
Charles R. Ashbee
Gustav Stickley
Esthetic Movement
Edward William Godwin
Louis Comfort Tiffany
François Eugène Rousseau
Christopher Dresser
Art Nouveau
Hector Guimard
Emile Gallé
Louis Majorelle
Victor Horta
Henri van de Velde
Charles Rennie Mackintosh
Richard Riemerschmid
Josef Franz Maria Hoffmann
Otto Wagner
Josef Maria Olbrich
Koloman Moser
Antonio Gaudy y Cornet
Modernisme
Charles Edouard Jeanneret
Le Corbusier
Adolf Loos
Peter Behrens
Walter Adolph Gropius
Ludwig Mies van der Rohe
Secession
Wiener Werkstätte
Deutscher Werkbund
Gustav Klimt
Otto Prütscher
Bruno Paul
Art Deco
JacquesEmile Ruhlmann
René Jules Lalique
Donald Deskey
De Stijl
Theo van Doesburg
Jacob Johannes Pieter Oud
Gerrit Thomas Rietveld
Bauhaus
Marcel Lajos Breuer
László Moholy Nagy
Marianne Brandt
Mart Stam
Moderne Stijl
Karl Emanuel Martin Kern Weber
Eileen Moray Gray
Walter Dorwin Teague
Raymond Fernand Loewy
Streamlining
Henry Dreyfuss
Organic Design
Frank Lloyd Wright
Charles Alvar Aalto
Eero Saarinen
Charles Eames & Ray Eames
Pierre Paulin
Internationale Stijl
Philip Cortelyou Johnson
Modern Scandinavisch Design
Bruno Mathsson
Josef Frank
Arne Jacobsen
Verner Panton
Henning Koppel
Borge Mogensen
HansJorgen Wegner
Tapio Veli Ilmari Wirkkala
Timo Sarpaneva
Zwitserse School
Adrian Frutiger
Space Age
Eero Aarnio
Olivier Mourgue
Marco Zanuso sr.
Richard Sapper
Antidesign
Alessandro Mendini
Michele de Lucchi
Ettore Sottsass jr.
Hightech
Norman Foster
Ward Bennett
Postindustrialisme
Tom Dixon
Ron Arad
Postmodernisme
Mario Botta
Andrea Branzi
Nathalie du Pasquier
Aldo Rossi
Matteo Thun
Shiro Kuramata
Micael Graves
Alessandro Mendini
April Greiman
Deconstructivisme
Frank Owen Gehry
Daniel Weil
Ross Lovegrove