Historiek

Organic design  (1930-1960), “Organische vormgeving” heeft haar wortels in de organische architectuur als die aan het eind van de 19e eeuw oorspronkelijk werd ontwikkeld door Frank Lloyd Wright en Charles Rennie Mackintosh. Bij hen stond centraal dat individuele elementen, zoals meubilair, visueel en functioneel een geheel moesten vormen met het interieur en gebouw. Bovendien vonden ze dat gebouwen door hun structuur, materialen of kleur ook een speciale relatie moesten uitdrukken met hun directe omgeving. Hoewel het begrip integratie en natuur inherent was aan deze benadering, werd hier niet noodzakelijkerwijs esthetisch uitdrukking aan gegeven. Het toepassen van organische vormen was in die tijd niet gebruikelijk.

Pas toen het idee van het holisme doordrong in de vormgeving, kwamen de vloeiende ergonomische lijnen tevoorschijn die typerend zijn voor de organische vormgeving zoals wij die tegenwoordig kennen. Een van de oprichters van organic design was de Finse architect Alvar Aalto die een designfilosofie hanteerde die in latere jaren essentieel was voor het werk van vormgevers als Charles en Ray Eames. Om zowel aan de functionele als aan de psychologische behoefte van de consument te voldoen, geloofde Aalto sterk in het gebruik van natuurlijke materialen.

In 1940 vond in het MoMA in New York een tentoonstelling en ontwerpwedstrijd plaats getiteld Organic Design for Home Furnishings, georganiseerd door Eliot Fette Noyes. Hier zouden organisch vormgegeven of geproduceerd meubilair en bekleding worden getoond. Voor deze competitie waren Charles Eames en Eero Saarinen gaan samenwerken en hadden zo de ergonomische, uit een stuk gevormde triplexstoel gecreëerd die won in de categorie Seating for a Living Room.

Saarinens organische benadering is ook zichtbaar in zijn architectuur, vooral in zijn TWA-terminal op John F. Kennedy Airport in New York. Meer recentelijk leidde de opleving in organic design in de jaren ‘90 tot de opening in 1991 van een tentoonstelling in het London Design Museum, eenvoudigweg Organic Design geheten. Nieuwe productiemethodes, de ontwikkeling van nieuwe materialen, vooral van plastic, en vooruitgang in ontwerpen met behulp van de computer (CAD) hebben alle bijgedragen aan de evolutie van deze ontwerpstijl.

Ross Lovegrove is een van de grootste pleitbezorgers van organische vormgeving in de 2Ie eeuw. Hij beschrijft zijn stijl als “organisch essentialisme” en gebruikt voor zijn ergonomische, bijna sculptuurachtige vormen de beste materialen en productiemethoden. Zo creëert hij hedendaagse meesterwerken als zijn stoel Go, gemaakt van onder hoge druk geïnjecteerd magnesium. Voor Lovegrove is het de subtiele vorm die tevoorschijn komt wanneer een fascinerende, sensuele organische uitwisseling plaatsvindt tussen levende en dode materie.